De afgelopen weken heb ik meerdere keren op het punt gestaan om een begin te maken aan deze blog, steeds kwam het er niet van en twijfelde ik. Nu toch in mijn pen gekropen om iets met jullie te delen. Mijn handen jeuken de afgelopen maanden namelijk met enige regelmaat als ik op de radio, op social media of op tv zie en hoor wat we aan het doen zijn rondom sinterklaas.
Verschillen
In mijn werk zie ik dagelijks hoe de verschillen tussen mensen kunnen leiden tot conflicten. Dan ben ik bezig met wat er achter die conflicten zou kunnen zitten en hoe we ze kunnen ombuigen naar iets bruikbaars, iets constructiefs. Vaak lukt dat, soms niet. Ik ben tot de overtuiging gekomen dat wanneer we als mens geconfronteerd worden met conflict(en) er iets ‘moet’ veranderen, dat er iets nodig is om verder te komen en dat onze bestaande (denk)patronen op dat stuk niet meer effectief zijn. Het gaat voor mij dan niet over goed of fout of gelijk of ongelijk het gaat dan over ontwikkeling. Ook heb ik ontdekt dat in ieder van ons het vermogen ligt om anders te gaan kijken, te voelen en te denken mits we bereid zijn te onderzoeken hoe we zelf op dit moment geneigd zijn te kijken, te voelen en te denken. En dat juist in die ‘spiegel’ de kracht van het conflict ligt.
Als ik nu de ‘grote mensen’ discussie zie rondom sinterklaas dan zie ik dat we vastlopen op het gebrek aan bereidheid om te kijken naar onze eigen zienswijze (aan alle twee de kanten). Het wijzende vingertje ( “wij” tegen “zij”) maakt van een discussie een destructief conflict ipv een bron voor ontwikkeling en groei. Natuurlijk valt er over veel dingen iets te zeggen in deze en is het actie reactie maar het gaat allang niet meer over wie er nu eigenlijk gelijk heeft over sinterklaas en zwarte piet, het gaat over winnen of verliezen. Onze ego’s willen winnen, weg is de nuance weg is het groei potentieel! Op deze manier totaal zinloos, als je het mij vraagt.
Helaas zorgen verschillende perspectieven regelmatig voor competitie en machtspelletjes waar ik eigenlijk denk dat het vraagt om zelfonderzoek en een open houding. Wat willen we nou precies ? Vraag jij jezelf wel eens af wat jou kwaad maakt? Wat je echt kwaad maakt, dus niet een beschrijving van wat een ander doet en wat jou niet bevalt maar een stukje verder, een laagje dieper.
Daar waar we geraakt worden, en de radicale ‘vechters’ in de sinterklaas discussie voelen zich hard geraakt (aan allebei de kanten), worden we aangetast in iets wezenlijks, iets dat heel belangrijk voor ons is. Dat kan bij iedereen anders zijn. We helpen elkaar op dit moment niet naar een constructieve verandering. We maken kampjes en verlagen ons tot een welles/nietes of aanvallen/verdedigen patroon. In dat patroon komen we tot niks. Het gesprek over wat ons kwaad maakt, zuiver bij onszelf houden is blijkbaar nog te moeilijk. Dat zie ik vaker, bijvoorbeeld in een echtscheiding, wanneer er verandering aan zit te komen en die ander verantwoordelijk lijkt te zijn voor alles wat jij niet wilt. Oei dat doet pijn.
Laten we die pijn dan toe ?
Wat doet jou pijn?
Dualiteit
Als het over het zwarte pieten conflict gaat durf ik bovenstaande vragen niet te beantwoorden voor een ander. Maar dat het pijn doet dat zie ik.
Wat het ook is, je heelt het niet door het gevecht met een ander aan te gaan. Je boos maken kan krachtig zijn maar het wordt in dit conflict naar mijn mening destructief ingezet. Verandering vraagt wat, dat klopt. Iets niet willen veranderen vraagt ook wat, klopt ook! Je kwaadheid kun je daarbij gebruiken, het is een hele krachtige energie en als je jezelf letterlijk kwaad maakt om een bepaalde prestatie te leveren kan het je helpen. Wanneer je jouw kwaadheid laat exploderen (bijvoorbeeld door agressie) wordt het destructief en zinloos omdat de aandacht naar het gedrag gaat en niet naar de boodschap. Dus wanneer deze discussie zo radicaliseert met agressie slaan we de plank mis. We vechten niet meer voor iets we vechten tegen iets en dat is niet de bedoeling. We luisteren niet meer naar elkaar.
Nuance is nodig, zo verschillend zijn we nou ook weer niet.
We willen allemaal los van eten, drinken en lucht om te ademen ook nog liefde, waardering en erkenning. Wanneer onze behoeften bedreigt (lijken) te worden door externe omstandigheden of andere mensen levert ons dat mentale spanning op, dat geldt voor ons allemaal. Als die bedreiging ernstig wordt lukt het ons niet meer om bezonnen en zakelijk te blijven maar dan gaan wee handelen vanuit emotie. We gebruiken de emotie dan niet meer om richting te bepalen of om wijzer van te worden maar we worden een met die emotie en verliezen onze zelfsturing.
Eigenlijk vraagt dit zwarte pieten conflict om een grote groepsmediation maar ja, krijg ze allemaal maar eens aan tafel ;). Laten we beginnen met de verantwoordelijkheid voor ons plezier, ons geluk of zelfs ons bestaansrecht niet buiten onszelf te leggen. Misschien lukt het dan om anders te luisteren en in de toekomst tot een gezamenlijk gedragen oplossing te komen. I hope so.
