De “week van de mediation” staat in 2019 in het kader van familiemediation. Het woord “familie” is een ruim begrip, het is een groot netwerk van personen die wel of niet een biologische verwantschap met elkaar hebben. Buiten het centrale gezin zijn er de naaste familieleden, daarna breidt het netwerk zich steeds verder uit. Een familie kies je niet, het is een sociaal netwerk van personen die door verschillende omstandigheden een eenheid vormen. Dit gaat gepaard met veel krachtenvelden, die elkaar vaak aantrekken maar soms ook juist afstoten.
Wat is familiemediation?
Bij familiemediation zijn er drie belangrijke factoren die een rol spelen:
1. Communicatie
2. Psychologie
3. Rechtspraak
De familiemediator beschikt over de kennis en expertise om deze drie factoren samen te brengen en te begeleiden tijdens een conflict tussen familieleden. Er zijn diverse en uiteenlopende aanleidingen voor een familieconflict. Denk aan een erfenis, relaties die niet geaccepteerd worden of problemen binnen een familiebedrijf. Echtscheiding vormt een belangrijk deel van de conflicten waar mediators in betrokken worden.
Mediation bij echtscheiding
De aanleiding om mediation in te schakelen is altijd communicatie, of beter gezegd een gebrek aan communicatie of miscommunicatie tussen verschillende partijen. Een mediator is geen familietherapeut, familiemediation komt om de hoek kijken wanneer partners echt niet langer samen kunnen blijven. Dat er een echtscheiding gaat komen is in de meeste gevallen een voldongen feit, de vraag is hoe de partijen tot een conclusie kunnen komen die wederzijds acceptabel is. En daarbij kan een neutrale partij een belangrijke rol vertolken.
1. Communicatie
Wanneer een echtpaar besluit om uit elkaar te gaan is de communicatie in veel gevallen ernstig verstoord. Je begrijpt elkaar niet, luistert niet of je bent een compleet andere mening toegedaan. De familiemediator zal als eerste de communicatie weer trachten te herstellen. Daarbij is een onafhankelijke opstelling van essentieel belang. Ook wanneer de mediator wordt ingeschakeld door één partner, zal er niet automatisch partij worden getrokken voor die persoon. Daar is een jurist voor, en die willen we juist (op dit moment) buiten het proces houden.
2. Psychologie
Het is niet alleen van belang de communicatie tussen de echtgenoten te verbeteren, de mediator zal ook met alle betrokken partijen een vertrouwensband op moeten bouwen. En dat vereist psychologisch inzicht. Het is niet vanzelfsprekend dat beide partners de mediator direct zullen vertrouwen, dit is een proces waarbij mensenkennis en kennis van psychologie een belangrijke rol zal vertolken. De mediator zal aangeven dat ‘winst’ alleen mogelijk is wanneer betrokkenen samenwerken. Hoewel je tegenover elkaar lijkt te staan, behoor je in feite tot hetzelfde team dat samen tot een acceptabele conclusie moet komen. Deze realisatie vergt tijd en inzicht, waarbij de angsten en frustraties die in de lucht hangen weggenomen moeten worden. Wanneer er kinderen in het spel zijn moeten zij uiteraard ook gehoord worden.
3. Rechtspraak
De rol van de mediator ligt tussen de familietherapeut en de jurist in. Wanneer deze stap wordt overgeslagen kan de polariserende situatie juist verergeren. Een jurist komt op voor de belangen van de cliënt, ongeacht de belangen van de tegenpartij. De hakken in het zand zetten dus, en dat maakt onderhandelen erg moeizaam. Denk aan het opstellen van een ouderschapsplan, zelfs wanneer de voormalige partners elkaar het licht in de ogen niet gunnen zullen zal er toch een wederzijds gedragen plan moeten komen. Overeenkomsten moeten rechtsgeldig zijn, twijfels moeten bij alle partijen worden weggenomen. Dat vereist inzicht vanuit de mediator.
Het belang van een professioneel netwerk
Naast kennis en expertise zal een mediator ook moeten beschikken over een netwerk aan ondersteunende professionals. Denk aan situaties waarbij er sprake is van huiselijk geweld, of wanneer iemand een strafblad heeft. De mediator kan in dat geval een beroep doen op professionals met de expertise om hierin te adviseren.
De mediator als vertaler
In veel gevallen zullen mediators als ‘vertaler’ optreden. Niet iedereen is in staat om hun gedachten en gevoelens helder te verwoorden, zeker niet in een conflictsituatie. Mediation kan de ruis op de lijn wegnemen om zo de communicatie in goede banen te leiden. Een tussenpersoon kan veel spanning die zich heeft opgebouwd tussen verschillende partijen wegnemen, en de betrokkenen positioneren als gesprekspartner in plaats van tegenstanders in de ring.
Week van de mediation 2019
Een dag zonder vlees, Black Friday, Cyber Monday of dierendag … er zijn veel dagen, weekenden en weken om de aandacht op een specifiek onderwerp te richten. Met ongeveer 3000 mediators in Nederland is het zeker de moeite waard om ook deze sector nader te belichten. Want er heerst nog behoorlijk wat onduidelijkheid over de dienstverlening van deze professionals, neem dus gerust contact op met een mediator voor meer informatie. Bekijk ook mijn video over het onderwerp familiemediation of informeer naar de mogelijkheden.
