Het oordeel over jaloezie
Mensen keuren over het algemeen jaloezie af, zowel wanneer ze het opmerken bij zichzelf als wanneer ze het (denken te) zien bij een ander. Ook ik heb lang gedacht dat jaloezie een zinloze emotie is die bijna altijd voor destructieve acties zorgt, maar ik ben van mening veranderd.
Dat jaloezie meestal niet zorgt voor constructief gedrag zie ik wel nog steeds. Ik word regelmatig met (de gevolgen van) jaloezie geconfronteerd aan ‘mijn’ mediationtafel. HELP ons om op een goede manier uit elkaar te gaan of help ons om dit conflict op te lossen. Dat zijn vaak de vragen. Boosheid, teleurstelling, verdriet, frustratie en ook jaloezie wisselen elkaar dan regelmatig af. Zoals nog vele andere emoties bij een conflict.
Ondertussen weet ik dat geen enkele emotie zinloos is. Dus ook jaloezie is geen zinloze emotie, we begrijpen deze emotie alleen vaak verkeerd. In deze blog zou ik graag wat verder in gaan op de emotie jaloezie en hoe ik deze zie. 
Wat ik hierboven al schreef, ik denk dat we jaloezie (net als vele andere emoties) vaak verkeerd begrijpen. Het is daarbij denk ik niet het jaloerse gevoel dat “lelijk” maakt maar het jaloerse gedrag dat daaruit voort kan vloeien.
Jaloezie is een beetje en gecombineerde emotie, wat ‘m ingewikkeld maakt zowel voor de persoon die het voelt als voor zijn of haar omgeving. Er zit verlangen achter jaloezie, er zit ook verdriet in en misschien zelfs wel een beetje schuld (of schuldgevoel).
Als je jaloers op iets of iemand bent schaam je jezelf hier misschien voor, de kans is dan groot dat je het pijnlijke gevoel dat je hebt niet herkend of in ieder geval niet benoemd als jaloezie. Jaloezie, daar hangt toch wel een beetje taboe omheen.
Daarom gaan we er misschien ook wel wat onhandig mee om.
Jaloezie: je ziet in het leven van iemand anders (ineens) iets waar jij naar verlangt. Iets dat jij misschien bewust of onbewust ook wel zou willen krijgen? De pijn die dit gevoel kan veroorzaken, kan ervoor zorgen dat die jaloezie overgaat in boosheid of zelfs wraak. Laat dit laatste niet gebeuren, dat is namelijk niet het doel van je jaloerse gevoel. Handel niet te snel, je gevoel vraagt hier om secuur naar jezelf te kijken en niet te snel ‘conclusies’ te trekken.
Wat vraagt jaloezie van jou?
Jaloezie wil je volgens mij vooral zeggen dat je ergens naar verlangt en dat hetgeen waar jij naar verlangt belangrijk voor je is, heel belangrijk! Misschien is het in sommige gevallen slechts materieel (dan neigt het meer naar hebberigheid), misschien gaat het om iets fundamenteels. Hoe dan ook, er zit een verlangen onder wat belangrijk voor je is.
Zaak is dus dat je jezelf bewust bent van dat ( jaloerse) gevoel, merk het op, ben eerlijk naar jezelf en ga daarna heel subtiel en goed kijken naar wat het precies is waar je naar verlangt.
- Wat is het precies waar je jaloers over bent? Als je dit concreet hebt kun je jezelf dan afvragen waar je naar verlangt?
Zoals bij iedere emotie is het belangrijk deze serieus te nemen en op jezelf te betrekken (dus niet op een ander). Wanneer jaloers bent op iemand is het niet zo dat je iemand iets niet gunt of dat die persoon iets verkeerds doet. Dat is veel te simpel gedacht. Het gaat niet over die persoon of het oordeel dat je daarover hebt, daar dient de emotie jaloezie niet voor als je het mij vraagt. Het is de bedoeling dat je opmerkt dat je ergens naar verlangt, iets dat belangrijk voor je is.
Je gaat de mist in als je bij jaloezie niet de hand in eigen boezem steekt, of wanneer je ontkent wat je voelt. Dan ga je dingen door elkaar halen en dat helpt niet bij een conflict.Dit is helaas wel vaak wat gebeurd, er wordt dan gewezen naar die ander, ‘die ander die dat nare gevoel bij jou veroorzaakt’.
‘Die ander’ kan er alleen nooit iets aan doen dat jij dat jaloerse gevoel ervaart. ‘Die ander’ kan er wel rekening mee houden, dat wel! Maar ja dat vraagt wel iets van die ander, daartoe is niet iedereen in staat. Wat kan helpen is het geven van een (juiste) uitleg. Een uitleg die je pas aan de ander kunt geven als je voor jezelf onderzocht hebt waar het nou eigenlijk over gaat. Maar het kan ook zijn dat het niet nodig is om een uitleg te geven of dat je niet de kans krijgt om een uitleg te geven (bijvoorbeeld omdat er al een oordeel op zit), dat kan allemaal. Ieder mens is uniek, iedereen heeft zijn eigen unieke proces en dat vraagt om zuiver bij jezelf te blijven. In het geval van jaloezie is het belangrijk dat jij weet waar jij naar verlangt. De rest is bijzaak.
Als je namelijk weet waar je naar verlangt kun je daarmee verder. Misschien is het verlangen wel iets dat je direct kunt realiseren. Ligt het vervullen ervan binnen je mogelijkheden dan zou ik zeggen, meteen doen! Maak direct afspraken, plannen, ga het voorbereiden. Ligt het niet binnen je mogelijkheden, (onder)zoek dan nog een beetje verder. Voel eens verder over dat wat je denkt nodig te hebben. Waarom is het niet te realiseren? Hoe zou je jezelf voelen als je dat wat je verlangt wel zou krijgen? Kun je bij dat gevoel? Misschien lukt het je wel (even) om dat gevoel te ervaren? Dat zou dan kunnen betekenen dat je daar eigenlijk geen ander (meer) voor nodig hebt. Maar ja zo simpel is het misschien ook weer niet. Misschien ook wel.
Of je nu zelf jaloezie voelt of denkt dat iemand in je omgeving jaloers is of zich jaloers gedraagt. In beide gevallen is het de moeite waard om eens vanuit een ander perspectief te kijken.
Tussen wat wordt gezegd en niet bedoeld en wat wordt bedoeld en niet gezegd gaat de meeste liefde verloren ~ Khali Gibran ~
Als mediator zie ik dat wanneer een relatie stuk loopt het lang niet altijd zo is dat ‘de liefde’ ook echt voorbij is (zowel in een huwelijk als bij een arbeidsrelatie). Wat ik zonde vind zijn de relaties die stuk lopen op onbegrip of door elkaar verantwoordelijk te maken voor elkaars geluk.
De focus ligt dan te veel op de ander en daar gaat veel wijsheid verloren. We kunnen zoveel over onszelf leren in contact met de ander. Juist als de emoties heftig zijn hebben ze een belangrijke functie.
Wil je hier meer over weten ?
Voor vragen neem gerust contact met me op.
Of volg bijvoorbeeld mijn online training over het omgaan met gedoe.
