Een echtscheiding is voor niemand eenvoudig. De situatie zal verschillen, zo zijn er gevallen waarbij de partners als vrienden uit elkaar gaan. Dit staat haaks tegenover een ‘vechtscheiding’ waarbij de partners elkaar het licht in de ogen niet gunnen. Daartussen zit een breed spectrum van situaties die ieder hun eigen uitdagingen met zich meebrengen. Om het proces wat duidelijker te maken hebben we het verloop van een scheiding in drie fasen ingedeeld; emotioneel, zakelijk en juridisch. Daarbij geven we de voornaamste aandachtspunten aan, en we leggen uit hoe mediation hulp kan bieden. In dit artikel, hoe verloopt een scheiding?
Hoe verloopt een scheiding
Emotionele fase
Een echtscheiding brengt emoties naar boven, die lang niet altijd even prettig zijn om te voelen. Woede, verdriet en angst komen lang voor de opluchting. Wanneer het geen wederzijdse beslissing betreft, zal de partner die het initiatief neemt zich al verder in het proces bevinden dan de andere partner. Het is dan van belang begrip te tonen voor de emoties van de andere persoon, al is dit zeker niet eenvoudig. Probeer een veilige omgeving te creëren waarin emoties naar buiten mogen komen, bijvoorbeeld door elkaar even de ruimte te geven. Er gaan vaak verwensingen en beschuldigingen over en weer, probeer je te behoeden voor een defensieve houding die snel kan overslaan op een agressieve reactie. Je zult niet alleen emoties voelen, maar ook emotioneel geladen reacties over je heen krijgen. Wacht niet tot de situatie uit de hand loopt, neem contact op met iemand die je kunt vertrouwen. Let daarbij op dat vrienden en familieleden doorgaans geen neutrale positie kunnen innemen, je wilt ook niet dat de omgeving in een conflict wordt meegesleept. Wanneer je graag in een neutrale positie met elkaar in contact wilt treden, kun je via een mediationtraject in een veilige omgeving voor alle betrokken partijen de emotionele fase overbruggen.
Uiteraard zullen er ook na deze fase gevoelens de revue passeren, het is wel van belang dat jullie tijdens de volgende fase in staat zijn om zoveel mogelijk vanuit het intellect te redeneren om zo tot een duurzame oplossing te komen.
Zakelijke fase
Er moet veel geregeld worden bij een echtscheiding. Zo moet er een verzoek tot echtscheiding ingediend worden bij de rechtbank. Een adviseur of mediator kan je hierbij behulpzaam zijn. Ook kun je, wanneer van toepassing andere vormen bespreken zoals een scheiding van tafel en bed.
In de zakelijke fase gaat het om delen en verdelen. Laten we beginnen met de praktische zaken zoals het verdelen van de bezittingen, ook wel boedelverdeling genoemd. Daarbij komen kleine onderwerpen aan bod zoals “CD van jou, CD van mij”, maar ook afspraken over de gedeelde woonruimte. Wie blijft er in de woning, of wordt het huis verkocht? Hoe zit het eigenlijk met het inkomen, kunnen de partners rondkomen, is er sprake van alimentatie en waar heeft iedere partij recht op? Vergeet ook niet abonnementen en overeenkomsten, waar ook digitale diensten aan te pas komen. Moeten deze opgezegd of overgeschreven worden? Dit kan een heel getouwtrek zijn, toch is het van belang om zo pragmatisch mogelijk te handelen in deze fase.
Wanneer er vroeger geen afspraken over zijn gemaakt is een 50/50 verdeling standaard, uiteraard kun je dit in praktijk niet zo zwart-wit afhandelen. Het gaat hier niet om winnen of verliezen, maar om samen uit de huidige situatie te raken om vervolgens een nieuw leven mogelijk te maken. Laat je hierbij zeker niet gek maken door je naaste omgeving, die weliswaar goed bedoeld advies kunnen geven dat contraproductief kan zijn.
Naast partneralimentatie is er ook kinderalimentatie wanneer er kinderen in het spel zijn. Er moeten afspraken worden gemaakt over co-ouderschap, wie beslissingsbevoegdheid heeft en welke omgangsregeling er overeen wordt gekomen. Dit kan behoorlijk complex zijn, toch kun je hier samen uitkomen wanneer je het belang van de kinderen voorop stelt. Laat je ook hierin begeleiden door een partij die neutraal is, en actief zoekt naar oplossingen in het algemeen belang.
Juridische fase
Het is niet altijd nodig om een advocaat in de arm te nemen. Sterker nog, probeer een langslepend juridisch traject te voorkomen, indien dit mogelijk is. Want juristen komen op voor hun klant, het is niet langer meer een samenwerking maar een strijd. De rechter kan zelf het advies geven om gebruik te maken van mediation, het blijft een vrije keuze. Wanneer er sprake is van mishandeling of andere juridische zaken, dan zal er automatisch ook contact worden opgenomen met de autoriteiten. Alle afspraken die worden gemaakt worden vastgelegd in een echtscheidingsconvenant. De rechter zal dit convenant beoordelen en vervolgens bekrachtigen. Hoewel beide ex-partners verplicht zijn om zich aan het echtscheidingsconvenant te houden, zijn er niet altijd sancties te plaatsen op eventuele overtredingen binnen deze overeenkomst. Het biedt daarom zeker voordeel wanneer de voormalige partners daadwerkelijk achter de afspraken staan, en begrijpen waarom deze bepalingen van belang zijn.
Wanneer jullie niet in staat zijn (volledig) overeen te komen, dan zal de rechter hier een beslissing over nemen. Dit kan tot ongewenste beslissingen leiden, probeer dus indien mogelijk samen tot een wederzijds acceptabele overeenstemming te komen. Pas na inschrijving van de gerechtelijke uitspraak in de registers van de Burgerlijke stand is de echtscheiding definitief.
Voor meer vragen over echtscheiding en de afhandeling kun je contact opnemen met de mediator.
