Peer mediation als conflicthanteringmethode

Peer mediation

Scholen zijn van nature plekken waar regelmatig conflicten voorkomen, van een opstootje op het schoolplein tot langdurige ruzies tussen klasgenoten. Steeds vaker wordt peer mediation ingezet als een succesvolle vorm van conflictbemiddeling. Peer mediation is een conflicthanteringmethode waarbij bemiddeld wordt voor en door leeftijdsgenoten. Het hoofddoel hiervan is om ze te leren eigen verantwoordelijkheden te nemen en laten ervaren dat conflicten oplosbaar zijn in de samenleving.

Peer mediation

Er bestaan verschillende manieren om met conflicten om te gaan en iedereen doet dit anders. Conflicten komen namelijk altijd en overal voor, door en bij verschillende lagen in de samenleving. Daar waar mensen samenwerken en samenleven ontstaan meningsverschillen, conflicten en ruzies. Een andere wijze van conflicthantering, een onduidelijke manier van aanpak, desocialisatie, sociale uitsluiting of het niet weten wanneer en hoe op anderen te reageren kan zorgen voor een ‘maatschappelijk dilemma’. Men beseft steeds meer dat als kinderen de juiste omgang met conflicten op jonge leeftijd leren, dit gevolgen heeft voor de toekomst.

Peer mediation verschilt op één belangrijk punt van probleemoplossende mediation: de mediator is een ‘gelijke’ (peer). Op scholen die meedoen aan peermediationprogramma’s worden een aantal leerlingen opgeleid om de rol van peermediator op zich te nemen. Zij leren diverse mediationtechnieken. Als dat nodig is, kunnen zij bemiddelen bij conflicten op school. Conflicten onder leerlingen komen dagelijks in de samenleving voor. Het onderwijs is een belangrijke component van de maatschappij en er is een voortdurende wisselwerking tussen beiden. Peer mediation leert de leerlingen verantwoordelijkheid nemen en bevordert de sociale en communicatieve vaardigheden van de jeugd die nog midden in zijn eigen leerproces zit.

Hoe verloopt peer mediation?

Peermediation verloopt volgens vrijwel dezelfde procedure als probleemoplossende mediation, alleen komt het initiatief van de leerlingen zelf. Als er een conflict ontstaat nemen de conflicterende partijen contact op met de leerling-mediator, of de leerling-mediator komt zelf in actie. De leerling-mediator is neutraal en heeft geen belang bij de uitkomst van het conflict. De peermediation vindt plaats op vrijwillige basis en is vertrouwelijk.

Het proces

Er ontstaat een conflict: de peermediator wordt ingeschakeld.
De mediator zorgt voor een omgeving waar de partijen op vertrouwelijke wijze met elkaar kunnen communiceren.
De mediator zorgt ervoor dat de communicatie tussen de partijen weer hersteld wordt: de mediator let er op dat de partijen elkaar respectvol behandelen en elkaar uit laten spreken.
De mediator zorgt ervoor dat de partijen elkaars belangen begrijpen en daar ook rekening mee houden.
Als de communicatie is hersteld, kan worden begonnen met het zoeken naar een oplossing. Bijvoorbeeld door te brainstormen over de verschillende mogelijkheden, of door te onderhandelen, waarbij de verschillende belangen tegen elkaar worden afgewogen.
Als er een oplossing is gevonden waar beide partijen zich in kunnen vinden wordt deze op papier gezet en door alle betrokkenen ondertekend.
Na enkele weken wordt de oplossing geëvalueerd.

Voordelen van peer mediation

Lage kosten: peermediation kost vrijwel niks. Als de leerlingen eenmaal zijn opgeleid kunnen zij zelfstandig de voorkomende conflicten oplossen.
Leerlingen delen elkaars belevingswereld. Omdat zij hetzelfde referentiekader hebben, kunnen zij zich goed inleven in de conflicterende partijen en zij zullen als ervaringsdeskundige ook sneller door hen geaccepteerd worden.
Peermediation leidt tot een snelle en duurzame oplossing van conflicten op school.
Scholieren leren al op jonge leeftijd omgaan met conflicten: een vaardigheid die zij de rest van hun leven kunnen gebruiken.

Conflict op school

Het is normaal dat er conflicten voorkomen op school, en de meeste conflicten worden vanzelf opgelost. Toch vormt peermediation een belangrijke aanvulling op het lesprogramma. Conflicten veroorzaken over het algemeen veel onrust. Leerlingen gaan met minder plezier naar school en behalen minder goede resultaten. In een peermediationprogramma leren zij al op jonge leeftijd bewust omgaan met conflicten. Hierdoor wordt escalatie voorkomen. Bovendien leren zij vaardigheden die ze de rest van hun leven kunnen inzetten. Steeds meer scholen kiezen daarom voor peermediation.

Peer mediation wordt ingezet vanaf groep 6 op de basisschool en in het voortgezet onderwijs. Uit de praktijk blijkt peer mediation een positief effect heeft op het sociale klimaat op en rondom de school. Het wordt onder andere gebruikt om pestgedrag tegen te gaan en bevordert de participatie in leer- en groepsprocessen. Bovendien leren scholieren al op jonge leeftijd hoe ze kunnen omgaan met conflicten: een vaardigheid die ze de rest van hun leven kunnen inzetten.

Meer informatie over peer mediation of de opleidingsprogramma's op school? Neem vrijblijvend contact met me op.